Hiện nay, sự phát triển kinh tế xã hội gắn liền với các dự án xây dựng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế; khu đô thị mới, khu dân cư hoặc xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật như giao thông, thủy lợi, cấp nước, thoát nước, điện lực,…Để triển khai được các dự án đó lẽ tất nhiên là cần phải có đất và thực hiện công tác thu hồi đất.
Xuất phát từ loại tài sản đặc biệt là đất mà chế định về việc thu hồi đất cũng được quy định chặt chẽ, cụ thể tại tại Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn. Trong đó, trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng được quy định cụ thể như sau:
Điều 69 Luật Đất đai năm 2013 quy định việc thu hồi đất này phải được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1. Thông báo thu hồi đất
Bước 2. Thu hồi đất
Bước 3. Kiểm kê đất đai, tài sản có trên đất
Bước 4. Lập phương án bồi thường thiệt hại, hỗ trợ, tái định cư
Bước 5. Niêm yết công khai phương án lấy ý kiến của nhân dân
Bước 6. Hoàn chỉnh phương án
Bước 7. Phê duyệt phương án chi tiết và tổ chức triển khai thực hiện
Bước 8. Tổ chức chi trả bồi thường
Bước 9. Bàn giao mặt bằng, cưỡng chế thu hồi đất
Ngoài ra, các công việc liên quan khác trong quá trình thu hồi đất cũng được quy định tại một số văn bản hướng dẫ khác như:
Điều 17 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 quy định về thông báo thu hồi đất, thành phần Ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất, kinh phí cưỡng chế thu hồi đất, giải quyết khiếu kiện phát sinh từ việc cưỡng chế thu hồi đất;
Mục 1 Chương III Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/06/2014 quy định về hồ sơ thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
Điều 21 Quyết định số 10/2019/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Giang ngày 21/5/2019 quy định về việc Xây dựng Kế hoạch, Thông báo thu hồi đất.
Hy vọng, sự hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề quan trọng này là căn cứ để việc thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất sẽ được thực hiện khách quan, đúng quy định của pháp luật. Đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp cuả người sử dụng đất.
